موارد کاربرد تست:
این آزمایش به تشخیص دیابت قندی کمک مینماید. همچنین برای بررسی مبتلایان به هیپوگلیسمی نیز به کار میرود. هنگامی از آزمایش G.T.T استفاده میشود که مشکوک به دیابت باشیم (رتینوپاتی ، نوروپاتی ، بیماریهای کلیوی تیپ دیابتی) ، اما بدون اطلاعات حاصل از آزمایش GT ملاکهای تشخیص کامل نمیگردند. همچنین در موارد زیر نیز GT توصیه میگردد:
بیمارانی که سابقه خانوادگی دارند.
بیمارانی که بسیار چاق میباشند.
بیمارانی که سابقه عود عفونت دارند.
بیمارانی که زخم آنان دیر بهبود مییابد (به ویژه زخم اندامهای تحتانی یا پاها).
زنانی که سابقه به دنیا آوردن نوزادان بزرگ یا مرده دارند.
بیمارانی که گلیکوزوری موقتی یا هیپرگلیسمی در طی بارداری ، یا به دنبال انقارکتوس میوکارد ، جراحی یا استرس داشتهاند.
*در آزمایش GT ، توانایی بیمار برای تحمل گلوکز پس از دریافت دوز خوراکی استاندارد گلوکز ، با تعیین سطح گلوکز سرم و ادرار ، قبل از تجویز گلوکز (ناشتا) و پس از آن در زمانهای 30 دقیقه ، 1 ساعت ، 2 ساعت ، 3 ساعت و گهگاه 4 ساعت پس از مصرف گلوکز بررسی میشود. این زمان به درخواست پزشک میتواند متغیر باشد.
*دیابت حاملگی را نیز میتوان با آزمون GT تشخیص داد. در صورتی که 50 گرم گلوکز طبق تجئیز پزشک به بیمار داده شود گلوکز یک ساعته کمتر از 140 میلیگرم درصد باید باشد و در صورتی که 100 گرم گلوکز طبق تجویز پزشک به خانم باردار داده شود مقادیر به دست آمده از مقادیر زیر نباید تجاوز کند در غیر این صورت و در صورت افزایش حداقل دو نمونه ، دیابت حاملگی محرز میگردد/ مقادیر ناشتا 1ساعته، 2ساعته، 3ساعته و ....
ناشتا : کمتر از 105 mg/dl
1 ساعته: کمتر از 190 mg/dl
2 ساعته: کمتر از 165 mg/dl
3 ساعته: کمتر از 145 mg/dl
*رفرانس Range تشخیص طبی فلاح زاده
نمونه مورد نیاز در بخش نمونهگیری:
- در حدود 5 ml خون وریدی در لولههای با درب قرمز (لخته) در زمانهای درخواست شده و سر ساعات هر بار به همراه نمونه ادرار باید گرفته شود عدم دقت یا اشتباه در ثبت روی لوله خونگیری موجب تکرار تمام نمونهها و نمونهگیر پاسخگو به مسئول آزمایشگاه خواهد بود.
- محلول خوراکی گلوکز را که معمولا حاوی 75 gr گلوکز یا دکستروز برای بیماران غیر باردار ، یا 100 gr و یا یک ساعته 50 gr به درخواست پزشک برای بیماران باردار میباشد، به بیمار میدهیم.
مقدار گلوکز مورد نظر را باید در 300 ml آب و آبلیمو (در صورت نیاز) حل نمود. در فاصله 5 دقیقه نوشیده شود.
- مقدار گلوکز لازم برا یکودکان بیمار 1/75 gr/kg وزن بدن ، حداکثر تا 75 gr میباشد.
- به بیمار تذکر داده شود که تمام گلوکز را بخورد.
به بیمار متذکر میشویم که نباید تا پایان نمونهگیری چیز دیگری بخورد. با این حال بهتر است بیمار را به نوشیدن آب ترغیب نمائیم. هیچگونه مایعات دیگری نباید در طی آزمایش به بیمار داده شود. اگر سطح گلوکز بسیار بالا باشد لازم است آزمایش را متوقف نموده
*به بیماران دیابتی نباید گلوکز داده شود (قبل از G.T.T سابقه قند ناشتا از بیمار سوال شد)
نوع نمونه مورد نیاز در بخش فنی: سرم بیمار که کمتر از 30' از لخته جدا شده باشد.
حداقل مقدار: 250
معیار غیر قابل قبول بودن نمونه:
نمونه غیر ناشتا – نمونه همولیز – نمونههای از بیرون بدون فلوراید – نمونههای زودتر با دیرتر از زمان تعیین شده از طرف پزشک – نمونه نباید ذرات فیبرین داشته باشد.
بیمارانی که به طور همزمان دچار عفونتهای شدید و یا اختلالات آندوکرین میباشند : زیرا عدم تحمل گلوکز ، حتی اگر این بیماران دیابتی نیز نباشند ، ممکن است مشاهده گردد.
بیمارانی که همه و یا بخشی از گلوکز خورده شده را استفراغ مینمایند: زیرا چنین وضعیتی نتایج را فاقد ارزش میسازد.
چگونگی تفسیر نتیجه:
به طور طبیعی ، مصرف مقدار زیادی گلوکز خوراکی موجب بروز پاسخ سریع انسولینی میشود. این پاسخ در طی 60-30 دقیقه به اوج میرسد و سپس ظرف 3 ساعت به حد طبیعی باز میگردد. بیمارانی که پاسخ انسولینی مناسبی میدهند، قادرند به آسانی این مقدار گلوکز را تحمل نموده و تنها افزایش گذرایی در سطح گلوکز سرمی آنان ، 2-1 ساعت پس از مصرف ، مشاهده میشود.
گلوکز در ادرار فرد طبیعی دفع نمیشود. مبتلایان به دیابت قادر به تحمل این مقدار گلوکز نمیباشند. در نتیجه سطح گلوکز سرم در آنان در طی 5-1 ساعت بعد به شدت افزایش مییابد. همچنین گلوکز در ادرار آنان نیز وجود دارد.
نمودار آزمون تحمل گلوکز (GT) در فرد دیابتی و غیر دیابتی
- نمودار آزمون تحمل گلوکز (GT) در فرد دیابتی و غیر دیابتی
محدوده مرجع:
سرم : بیماران غیر دیابت
ناشتا: 70-105 میلیگرم درصد
30 دقیقه : 150-160 میلیگرم درصد
1 ساعت : 160-170 میلیگرم درصد
5/1 ساعت : 145-155 میلیگرم درصد
2 ساعت : کمتر از 120 میلیگرم درصد
3 ساعت : 70-105 میلیگرم درصد
ادرار : منفی
*رفرانس Laboratory Diagnostic Saunders صفحه 527
مداخلهگرها و واکنشهای تداخلی:
- سیگار کشیدن در طی مدت آزمایش به علت داشتن نیکوتین ، محرک گلوکز است.
- استرس (جراحی، عفونت) میتواند سبب افزایش سطح گلوکز گردد.
- ورزش در طی آزمایش بر سطح گلوکز اثر میگذارد.
- روزهداری یا کاهش مصرف کالری قبل از آزمایش میتواند سبب عدم تحمل گلوکز شود.
- داروهایی که ممکن است باعث اختلال در تست گلوکز گردند عبارتند از : داروهای ضد فشار خون بالا ، داروهای ضد التهابی ، آسپرین ، بلوکه کنندههای بتا ، فوروزماید ، نیکوتین ، ضد بارداریهای خوراکی ، فنوتیازین ، داروهای عصبی و روانی ، استروئیدها و دیورتیکهای تیازیدی.
- مصرف تنباکو ، قهوه و چای : زیرا محرک فیزیولوژیکی میباشند.
نکات ایمنی:
رجوع شود به دستورالعمل حفاظت و ایمنی به شماره......w26.